Jij hebt vast ook weleens een mindere dag op je werk. Je bent bijvoorbeeld moe, chagrijnig of geïrriteerd. Dat zijn van die dagen dat je een opmerking van je baas even niet kan hebben. Misschien ervaar je het zelfs wel als negatieve kritiek. Het verliezen van een aanbesteding voelt als een persoonlijke nederlaag. En feedback van een klant of collega op jouw werk geeft je het gevoel dat je niet goed genoeg bent. Je voelt je niet gewaardeerd en hebt behoefte aan erkenning. Je wilt gezien worden.

Het tegenovergestelde gebeurt ook. Wanneer je in een vrolijke, blije bui bent, ervaar je diezelfde opmerking, verlies of feedback als een aanmoediging, leerpunt of misschien wel als een soort spirituele bypass (‘het had vast zo moeten zijn’). Dan komt de behoefte aan erkenning misschien wel helemaal niet in je op. Je voelt je juist heel erg gewaardeerd.

Hoe zit dat eigenlijk, dat we het ene moment meer behoefte aan waardering en erkenning lijken te hebben dan op andere momenten?

De kleur van het denken

“Dat ligt aan mijn bui.” Zo reageerde een deelnemer van een dagretreat op de vraag wat haar werkplezier lijkt te geven. Ze vertelde: “Soms vind ik de administratie doen echt zo ontspannend. Dan ben ik vrolijk, zet ik een lekker muziekje op en werk ik gedachteloos alle facturen weg. Maar soms heb ik mijn dag niet. Als ik moe en neerslachtig ben, dan vind ik de administratie doen echt vreselijk. Dan ga ik enorm oordelen over anderen en vooral ook over mezelf.”

Deze deelnemer benoemde een mooi inzicht over het denken: jouw bui (oftewel gemoedstoestand of stemming) bepaalt hoe jij op dat moment de werkelijkheid ziet. In een sombere of chagrijnige bui is jouw werkelijkheid ook somber. Alsof iedereen tegen je is, je niet gezien wordt en niemand je waardeert. In een vrolijke bui zie je jouw werkelijkheid en de mensen om je heen een stuk vrolijker. Alsof iedereen aardig is, het met je eens is en je gewaardeerd wordt. Jouw werkelijkheid wordt dus – volkomen onschuldig trouwens – gekleurd door je denken.

“Je gedachten zijn als het penseel van een kunstenaar.
Ze creëren een persoonlijk beeld van de realiteit waarin je leeft.”
–  Sydney Banks

Herkenning in plaats van erkenning

Het is niet je baas, de opmerking, de winst (of verlies), een presentje, schouderklopje of welke gebeurtenis dan ook waaruit jij erkenning of waardering haalt. Hoe echt dat ook lijkt. Dat is juist het misverstand, waardoor we maar blijven ploeteren. Daarmee zeg ik niet dat je geen waardering mag uiten. Blijf daar vooral mee doorgaan hoor als dat goed voor jou voelt.

Het gaat er alleen niet om WAT er dan gezegd, gedaan en dan daarover gedacht wordt. Maar herkennen DAT er gedacht wordt, in een bepaalde kleur en waar die gedachte eigenlijk vandaan komt. Dat herkennen kan heel behulpzaam zijn, bijvoorbeeld dus als jij je niet gewaardeerd voelt. Of merkt dat een ander zich niet gewaardeerd voelt ondanks jouw complimenten. Er wordt alleen – nogmaals volkomen buiten jouw schuld om – volautomatisch betekenis gegeven aan de gebeurtenis. Vaak met een oordeel dat het anders zou moeten zijn dan dat het NU is. En dat denken maakt de gebeurtenis vervolgens ook nog eens persoonlijk, waardoor jij je ineens wel of niet gewaardeerd voelt of niet.

Als je dat echt ziet, valt de behoefte om te sleutelen aan die gebeurtenis en vooral aan de (persoonlijke) betekenis misschien wel weg. Die gedachte was immers al gecreëerd en verdwijnt ook weer als vanzelf. Omdat alle gedachten altijd tijdelijk en vloeibaar zijn. Neem dit trouwens niet van mij aan. Ga het zelf herkennen.

Elke bui gaat weer voorbij

Net zoals een regenbui is jouw gemoedstoestand, stemming of bui ook altijd tijdelijk. Vaak duurt jouw bui niet langer dan een paar uurtjes. Zelfs in de meest verdrietige en stressvolle perioden zijn er tussendoor momenten dat je even een andere ‘bui’ hebt of het zelfs even helemaal vergeet. Alsof de zon zich even laat zien tussen de wolken. Kijk daar maar naar. Naar die zon die altijd schijnt, ook als je hem niet ziet.

Je bui herkennen is dus echt genoeg. Die bui is immers van zichzelf geen probleem. In het besef dat wat je werkelijk bent, je ware natuur, zoveel grootser is dan die buien. Net zoals die zon…

Op vrijdagochtend 3 november geef ik een gratis online inspiratiesessie waarin erkenning en waardering op het werk centraal staat. Ik zou het erg waarderen als je erbij bent. 😉